Bardziej ufamy biznesowi niż rządowi

Według Edelman Trust Barometer 2012, Unia Europejska staje się obecnie regionem rosnącej nieufności obywateli do rządów, biznesu, mediów i organizacji pozarządowych. W Europie 7 na 9  państw objętych badaniem odnotowało spadek zaufania do każdej z badanych grup, co oznacza, że ich łączny wynik poziomu zaufania (średnia zaufania do czterech instytucji: rządu, biznesu, organizacji pozarządowych i mediów) wynosi poniżej 50%. W krajach strefy euro zaufanie pokładane w rządzie spadło w ciągu roku o 18 pkt. proc. we Francji, a o ponad 14 pkt. proc. w Hiszpanii.

W Polsce biznes uzyskał znaczącą przewagę w poziomie zaufania nad rządem — w tej chwili ufa mu 46% badanych, w porównaniu do 28% poziomu zaufania pokładanego w instytucjach rządowych (spadek zaufania do rządu o 14 pkt. proc. w porównaniu do wyników zeszłorocznych).

Polacy zdecydowanie negatywnie oceniają wyniki aktywności rządu. 47% uczestników badania deklaruje, że sytuacja w kraju zmierza w złym kierunku. Rożnica pomiędzy publicznymi oczekiwaniami dot. działań organów rządowych, a poziomem satysfakcji z ich realnych rezultatów, wynosi w niektórych przypadkach aż ok. 60 pkt. proc. (73% badanych oczekuje od rządu efektywnych działań w sferze finansów publicznych, a tylko 12% pozytywnie ocenia wyniki tych działań).

Ocena poziomu zaufania do świata biznesu wypada lepiej, szczególnie jeśli chodzi o kluczowe kompetencje operacyjne związane z innowacyjnością, konkurencyjnością i rentownością. Dane pokazują jednak, że firmy mają jeszcze wiele do zrobienia w kwestiach społecznych, takich jak ochrona środowiska, przedkładanie dobra klientów nad realizację zysków i uczciwe traktowanie pracowników.

61% badanych oczekuje od świata biznesu zaangażowania w rozwiązywanie problemów społecznych i środowiskowych w kraju, a 58% uważa, że jest istotnym dla firm, aby w swoich działaniach uwzględniały potrzeby społeczne nie wpływając na swój wynik finansowy.

Choć w Polsce biznes ogólnie obronił swój poziom zaufania, to w innych krajach Europy musi uporać się ze znaczącymi spadkami. W Niemczech zaufanie do biznesu zmniejszyło się z 52% do 34%. We Francji jest to spadek z 48% do 28%, a w Hiszpanii z 53% do 32%.

W Polsce największym zaufaniem cieszy się branża technologiczna, której ufa 73% badanych. W czołówce znalazł się także przemysł motoryzacyjny z 58% poziomem zaufania. Branże, którym Polacy ufają najmniej, to bankowość (zaufanie na poziomie 40%), energetyka (37%) i usługi finansowe (35 %).

Obywatele UE pokładają mniej zaufania w firmach ze wszystkich branż, niż wynosi średnia światowa. Branża technologiczna pozostaje sektorem najbardziej godnym zaufania (średnio 73%), a drugie miejsce zajmuje branża spożywcza (59%). Zaufanie do banków w Europie konsekwentnie pozostaje na niskim poziomie i spadło wśród badanych we Francji o 29 pkt. proc., a w Hiszpanii o 18 pkt. proc.

W miarę rozwoju postaw obywatelskich w Polsce i w innych krajach europejskich zaufanie do autorytetów i źródeł informacji stale się rozprasza. W Polsce wciąż najbardziej wiarygodnymi dla badanych pozostają pracownicy naukowi uczelni wyższych (66% zaufania), eksperci technologiczni reprezentujący firmę (65%), „ludzie tacy jak ja” (56%) oraz reprezentanci organizacji pozarządowych i non-profit (56%).

W ciągu roku, w całej Europie gwałtownie spadło zaufanie do szefów firm (CEO). Wśród polskich liderów opinii spadek zaufania do tej grupy wyniósł aż 41 pkt. proc. (z 68% do 27%).

W Polsce spadek zaufania dotknął również liderów świata biznesu i rządu. Obie grupy zostały ocenione negatywnie, jednak to liderzy rządowi są mniej wiarygodni dla Polaków - około 47% uczestników badania pokazało brak zaufania do ich deklaracji i działań (liderom biznesu nie ufa 34% badanych). Organizacje pozarządowe w UE doświadczyły 4-pkt. spadku zaufania, ale na poziomie 55% pozostają bardziej wiarygodne niż biznes i rząd. W Polsce organizacje typu NGO są również liderami z podobnym poziomem zaufania.

Najbardziej cenionymi źródłami informacji w naszym kraju stały się media tradycyjne, którym ufa 43% badanych (wzrost z poziomu 30% w ubiegłym roku). Mniejszym zaufaniem Polacy obdarzyli w tym roku tzw. social media, do których zaufanie spadło z 17% do 10%.

Inne ustalenia badań 2012 Edelman Trust Barometer:

- Zaufanie do biznesu spadło w skali globalnej z 56% do 53%. Chiny to jedyny kraj, w którym zaufanie do biznesu znacznie wzrosło (z 61% do 71%).

- Stany Zjednoczone utrzymały poziom zaufania do trzech kluczowych instytucji - inaczej niż w zeszłym roku, w którym odnotowały znaczne spadki wiarygodności organizacji pozarządowych, mediów, biznesu i rządu.

- Tradycyjne media i wyszukiwarki internetowe to najbardziej zaufane źródła informacji dla ludzi poszukujących ogólnych wiadomości, informacji o nowych produktach, wiadomości o kryzysie środowiskowym oraz ogłoszeń firm. Według badań tradycyjne media, telewizja, gazety i czasopisma są wciąż uważane za najbardziej wiarygodne źródła informacji.

- Wśród 18–29-latków media cyfrowe są najpopularniejszym źródłem wiadomości i informacji ogólnych.

- Z wyjątkiem branży technologicznej i motoryzacyjnej Korea Południowa doświadczyła niezwykłego kryzysu zaufania w każdym sektorze. Największe spadki zaufania odnotowała branża telekomunikacyjna (o 32 pkt., do 39%.) oraz usługi finansowe (o 25 pkt., do 39%).

- Największy spadek zaufania do wszystkich kluczowych instytucji – rządu (o 53 pkt. proc.), organizacji pozarządowych (o 31 pkt. proc.), biznesu (o 18 pkt. proc.) i mediów (o 12 pkt. proc.) – zaobserwowano w Brazylii. Podczas zeszłorocznych badań właśnie Brazylii właśnie przyznano organizację Mistrzostw Świata w Piłce Nożnej w 2014 r. oraz Letnich Igrzysk Olimpijskich w 2016 r., a prezydentem został wybrany Dilma Rousseff. Tegoroczny spadek odzwierciedla powrót do normy w biznesie oraz aresztowanie czterech urzędników rządowych pod zarzutem korupcji.

- W Japonii, kraju dotkniętym marcowym trzęsieniem ziemi i późniejszą katastrofą elektrowni nuklearnej, znacznie spadło zaufanie do trzech spośród czterech instytucji, w tym do rządu (o 26 pkt. proc.), mediów (o 12 pkt. proc.) i organizacji pozarządowych (o 21 pkt. proc.). Ten spadek zaufania rozciągnął się na pięć sektorów, w tym branżę energetyczną (o 46 pkt. proc.), media (21 pkt. proc.), banki (20 pkt. proc.) i usługi finansowe (17 pkt. proc.).
 

Edelman Trust Barometer 2012 to 12. edycja dorocznego badania zaufania i wiarygodności. Sondaż został przygotowany przez firmę StrategyOne i składał się z 20-minutowych wywiadów online przeprowadzonych w dniach 10 października – 30 listopada 2011 r. Internetowy sondaż zbadał próbę 25 000 respondentów z populacji ogólnej oraz próbę dodatkową 5 600 respondentów/liderów opinii, w dwóch grupach wiekowych (25-34 i 35-64) z 25 krajów. Wszyscy liderzy opinii spełniali następujące kryteria: edukacja na poziomie szkoły wyższej, dochód gospodarstwa domowego w górnym kwartylu dla odpowiedniej grupy wiekowej w danym kraju, przynajmniej kilka razy w tygodniu czytają lub oglądają media biznesowe/informacyjne, przynajmniej kilka razy w tygodniu śledzą kwestie polityki publicznej poruszane w mediach.