30 mld zł odpisały w 2015 r. polskie spółki giełdowe z tytułu utraty wartości aktywów

Od 1998 roku obowiązuje Międzynarodowy Standard Rachunkowości 36 (MSR 36), który w przypadku wystąpienia tzw. przesłanek utraty wartości (negatywnych wydarzeń wewnątrz spółki lub w jej otoczeniu) wymusza przeprowadzenie testów pod kątem utraty wartości aktywów oraz ujawnienie ewentualnych odpisów z tego tytułu. Zespół wycen w KPMG w Polsce w styczniu 2016 r. przeanalizował opublikowane sprawozdania finansowe spółek giełdowych za lata 2009-2014 oraz za pierwsze trzy kwartały 2015 roku. Wnioski z pierwszego etapu badania były jednoznaczne - od 2014 roku raportowane są bardzo wysokie odpisy, a rok 2015 zapowiadał się pod tym względem jako rekordowy. W trakcie trzech pierwszych kwartałów 2015 roku 65 proc. spółek z grona WIG 20 zaraportowało odpisy zgodnie z MSR 36, a średnia wartość odpisu na spółkę wyniosła 800 mln zł. W marcu br. eksperci KPMG sprawdzili, czy przewidywana rekordowa liczba i wartość odpisów za 2015 rok się potwierdzi.

Styczniowe szacunki wskazywały na kwotę aż 30 mld zł odpisów, które mogą być ujawnione za lata 2015-2016. Drugi etap badania, przeprowadzony na podstawie już oficjalnie opublikowanych rocznych sprawozdań finansowych, te szacunki potwierdził.

W latach 2009-2014 rokrocznie większość spośród największych polskich spółek giełdowych z grona WIG 20 raportowała odpisy z tytułu utraty wartości aktywów takich jak akcje/udziały w innych podmiotach, rzeczowe aktywa trwałe, aktywa niematerialne czy też wartość firmy. Wydawało się, że rok 2014 był pod tym względem rekordowy (wówczas 18 spośród 20 spółek zaraportowało odpisy), tymczasem zamknięcie roku 2015 przyniosło nowy rekord: 17 spółek z grona WIG 20 dokonało odpisów na łączną kwotę 23,2 mld zł, przy czym 6 spółek dokonało odpisów przekraczających 1 mld zł. Odpisy stanowiły przeszło 7 proc. łącznej kapitalizacji spółek z indeksu WIG 20.

Patrząc szerzej na cały rynek giełdowy, z wyłączeniem spółek zagranicznych notowanych w Polsce, w wynikach finansowych za 2015 rok ogromne odpisy pojawiły się w dwóch branżach: energetycznej (18 mld zł) i surowcowej (8,4 mld zł). Nie najlepiej było też w sektorze deweloperskim (odpisy w polskich spółkach to 0,9 mld zł). Łączna skala odpisów w powyższych branżach (razem ze spółkami WIG 20) wyniosła w 2015 roku 29 mld zł. Uwzględnienie kilku innych branż, w których historycznie występowały odpisy, podwyższyło sumę do 30 mld zł.

Analiza KPMG objęła kilkadziesiąt polskich spółek notowanych na Giełdzie Papierów Wartościowych, zarówno największych podmiotów z indeksu WIG 20, jak i mniejszych spółek z wybranych branż szczególnie narażonych na utratę wartości, tj. branży energetycznej, sektora wydobywczego i deweloperów.