Nowa strategia polityki konsumenckiej

Strategia określa ramy i priorytety w zakresie ochrony słabszychuczestników rynku w Polsce. Jej główne cele to: tworzeniebezpiecznego i przyjaznego konsumentom rynku, promowanie dialoguspołecznego na rzecz ich ochrony oraz mechanizmów samoregulacji,tworzenie efektywnego systemu informacji, poradnictwa i dochodzeniaroszczeń konsumentów oraz prowadzenie aktywnej politykiinformacyjnej i edukacyjnej.

Podstawowym narzędziem służącym tworzeniu bezpiecznego iprzyjaznego rynku jest przysługujące Prezesowi UOKiK prawowydawania decyzji nakazujących zaniechanie stosowania praktyknaruszających zbiorowe interesy konsumentów. Aby uczynić instrumentten jeszcze bardziej skutecznym, obecnie ustawa antymonopolowadaje możliwość nakładania w takiej sytuacji kar pieniężnych wwysokości do 10 proc. ubiegłorocznego przychodu przedsiębiorcy.

Temu samemu celowi służy przysługujące Prezesowi UOKiK prawoanalizowania wzorców umownych. Tylko w ubiegłym roku Urządprowadził 469 postępowań dotyczących stosowania niedozwolonychpostanowień umownych. W 163 przypadkach przedsiębiorcy dobrowolniedostosowali się do zaleceń UOKiK i wykreślili bądź zmienilikwestionowane klauzule. W przeciwnych wypadkach skierowano 31pozwów do Sądu Ochrony Konkurencji i Konsumentów. Postanowieniaumowne uznane prawomocnym wyrokiem SOKiK za niedozwolone sąwpisywane do rejestru klauzul niedozwolonych, prowadzonego przezPrezesa UOKiK, a dostępnego na stronie internetowej Urzędu www.uokik.gov.pl. W 2006 rokuznalazło się w nim kolejnych 269 postanowień.

Nowa Strategia Polityki Konsumenckiej zakłada kontynuację analizwzorców, ze szczególnym uwzględnieniem usług bankowych, w tyme-money, przewozów lotniczych i kolejowych, a także usługtelekomunikacyjnych i medialnych - w tym poczty elektronicznej,usług świadczonych przez operatorów telewizji kablowej, sklepyinternetowe, portale aukcyjne.

Strategia zakłada popularyzowanie - przez Urząd i współpracującez nim organy - formy pozasądowego rozstrzygania sporówkonsumenckich, w tym sądy polubowne, jako środek tani i skuteczny,daleki od sformalizowanych i przewlekłych procedur. Planuje siętakże dalszy intensywny rozwój ODR - internetowego systemurozstrzygania sporów konsumenckich, bazy skarg konsumenckich orazinfolinii konsumenckiej, obsługiwanej przez wykwalifikowanychekspertów. Istotnym ułatwieniem dla konsumentów w dochodzeniuswoich roszczeń byłoby wprowadzenie, na wzór amerykański,możliwości zbiorowego wystąpienia we wspólnym interesie, znacznieoszczędniejszym w porównaniu do indywidualnych wystąpień.

Jednym z celów Strategii jest również ochrona zdrowia i życiakonsumentów. Systematyczne kontrole, upublicznianie wiadomości natemat produktów zagrażających zdrowiu konsumentów - to jedne znarzędzi przewidywanych przez dokument w celu eliminacji produktówzłej jakości. W założeniach na najbliższe lata przyjęto badaniabezpieczeństwa zwłaszcza wyrobów importowanych, takie bowiem sąnajczęściej kwestionowane. Istotnym przedsięwzięciem, odługofalowych skutkach, jest propozycja stworzenia niezależnejinstytucji testującej towary i usługi, której powstanie przewidujeStrategia.

Do 2009 roku zaplanowano również działania w ramach przeglądudyrektyw unijnych w zakresie ochrony prawnych i ekonomicznychinteresów konsumentów. Działania te mają pozwolić na zwiększeniepoziomu ochrony słabszych uczestników rynku, w szczególności wświetle nowych praktyk marketingowych, technologii takich jakInternet i handel mobilny, nowych produktów i usług oraz nazniwelowanie ewentualnych niespójności między poszczególnymidyrektywami. Jednym z najistotniejszych celów przeglądu jestmaksymalne uproszczenie i ujednolicenie uregulowań prawnychdotyczących ochrony interesów konsumentów.

Ponadto w ramach rozwoju powszechnej edukacji w zakresie prawkonsumenckich kontynuowane będą programy informacyjne oraz kampanie promujące prawa konsumenckie - informuje MałgorzataCieloch, rzecznik Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów.